De grootste van allemaal

Voordat we het over grote en kleine organismen gaan hebben,  even een noot over de voortplanting en genetische compositie van planten. Sommige planten planten zich seksueel voort, met behulp van bijvoorbeeld  zaden, stampers en stuifmeel. Genetische informatie uit twee verschillende geslachtscellen wordt gecombineerd en vormt zo een unieke, nieuwe plant.

Maar er zijn ook planten die zich aseksueel vermenigvuldigen. Bijvoorbeeld wanneer een tak van de ouderplant afvalt, en daar een nieuwe plant uit groeit. Of de wortels vormen ondergronds een netwerk, waar nieuwe  spruiten uit opkomen. Die spruiten ontwikkelen zich vervolgens weer tot een volwassen plant of boom. Er zijn ook gewassen die over beide vormen van reproductie kunnen beschikken.

Het belangrijkste verschil tussen seksuele en aseksuele voortplanting is dat in het aseksuele geval er geen nieuwe combinatie wordt gemaakt van twee bestaande genetische codes. De nieuwe plant is in dat geval dus een exacte genetische kopie, oftewel een kloon, van de ouder.

Het grootste (in termen van gewicht… het zwaarste dus) organisme ter wereld is een boom die zichzelf via een enorm wortelsysteem heeft vermenigvuldigd over een oppervlak van 43 hectare. Gedurende een periode van ten minste 80.000 jaar kloneerde een mannelijk exemplaar van de Amerikaanse ratelpopulier zich tot een enorme kolonie van… zichzelf! Door het ondergrondse wortelcomplex is een woud van zo’n 47.000 populieren met elkaar verbonden, allemaal met dezelfde genetische blauwdruk. Het geheel vormt één levend organisme, dat om en nabij de 6000 ton weegt.

Een dergelijke gekloneerde kolonie is niet uniek. Zo groeit er in de Middellandse zee een kolonie van een soort zeegras (Posidonia oceanica) waarvan de leeftijd wordt geschat op zo’n 12.000 jaar. Het zeegrasveld strekt zich uit over een lengte van circa 8 kilometer. Maar qua oppervlakte is het een paddenstoelenkolonie die de kroon spant.

In de Amerikaanse staat Oregon groeit een kloonkolonie van de sombere honingzwam. Het organisme beslaat in zijn eentje een oppervlakte van ruwweg 900 hectare en is ongeveer 2400 jaar oud.

Ook voor het grootste individuele organisme moeten we in Amerika zijn. In het Sequoia National Park in Californië staat General Sherman, een reuzensequoia met het grootste stamvolume (dus qua inhoud de grootste stam). De stam van General Sherman heeft een inhoud van 1500 m³. Dat betekent dat als de stam hol zou zijn, je er 1,5 miljoen literpakken melk in kan leeggieten.

Een eindje verderop in het Redwood National Park (ook in Californië)  staat de hoogste boom ter wereld genaamd Hyperion. Dit is een kustsequoia, en hij is 115,61 meter hoog.

Dan hebben we nog de boom met de breedste stam. Dat is een apenbroodboom, ook bekend als Baobab, en hij staat in Zuid Afrika. De omtrek van de stam bedraagt 33,4 meter. In het holle binnenste van de boom kun je een biertje drinken, want men heeft er een bar in gebouwd.

Voor zover de grootste planten. Hier een opsomming van de grootste dieren:

•  Het allergrootste dier is de blauwe vinvis. Er zijn exemplaren gespot van 33 meter lang en 170 ton zwaar. De tong van een blauwe vinvis is net zo groot als een hele olifant.
• Het grootste landdier is de Afrikaanse Savanne-olifant. Ze kunnen 3,4 meter hoog en 7 meter lang worden.
• De zuidelijke zee-olifant is de grootste vleeseter ter wereld. Van de vleeseters die op het land leven is de ijsbeer het grootst, gevolgd door de bruine beer.
• Het grootste nog levende reptiel is de zoutwaterkrokodil, ook wel zeekrokodil genoemd. Een mannetje kan 7 meter lang worden, vrouwtjes worden vaak niet langer dan 2 tot 3 meter. Er zijn slangen die veel langer worden, zoals de netpython, die wel 9 meter lang kan worden. Maar qua volume is de zeekrokodil groter.
• Van de vogels is de struisvogel het grootste van allemaal. De omvangrijkste exemplaren kunnen meer dan 150 kilo wegen en meer dan 2,5 meter hoog worden. Struisvogels zijn ook de snelst rennende vogels ter wereld; voor een stukje rennen met 70 km/u draait hij zijn vleugel niet om. Alleen vliegen kan ie niet. De grootste vogel die wèl kan vliegen is de kroeskoppelikaan.
• De walvishaai is de grootste vis. Het is een haai, geen walvis, maar hij eet wel net als een walvis; uit het water filtert hij met zijn grote bek plankton en andere voedzame beestjes zoals krill. Maar als de gelegenheid zich voordoet, jaagt de walvishaai ook op vissen. Zie voor mooie opnames van BBC het filmpje hieronder.
• En dan nog de grootste van de kleinste. Thiomargarita namibiensis is de grootste bacterie aan ons bekend. Hij leeft in de oceaanbodem bij Namibië kan wel 0,75 millimeter groot worden. Je kan hem dus zien met het blote oog, mits je nog goede ogen hebt.